«شروین قطعه‌ای» صداپیشه، دوبلور با سابقه و مدرس گویندگی در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس به بررسی وضعیت دوبله پس از درگذشت جمع قابل توجهی از پیشکسوتان و هنرمندان مطرح در این عرصه پرداخت و بیان داشت: دوبله وابسته به فرد نیست، بلکه نیازمند یک نگاه کلی و سیاست‌گذاری مشخص است. این سیاست‌گذاری باید از سوی نهادهای فرهنگی و هنری کشور تعیین شود. دوبله، مثل بسیاری از هنرهای دیگر، نیاز به یک متولی دارد. همان‌طور که یک گرافیست باید سفارش بگیرد، دوبلورها هم نیازمند حمایت و تقاضا از سوی نهادهای مسئول هستند.

وی افزود: وقتی این متولی که در گذشته وزارت فرهنگ و هنر بوده و امروز صداوسیما یا دیگر نهادهای مرتبط است، برای دوبله ارزشی قائل نباشد، این هنر به مرور افول می‌کند، همان‌طور که شاهدش هستیم. اگر اهمیت آن درک شود، بسترهای لازم نیز برای رشدش فراهم خواهد شد.

صداپیشه ناخدا جک اسپارو در مجموعه فیلم های سینمایی دزدان دریایی کارائیب همچنین عدم اکران فیلم های سینمای جهان در سینمای ایران را از دلایل افول دوبلاژ عنوان کرد و تصریح نمود: واقعیت این است که در حال حاضر، ما حتی سینمایی که فیلم‌های روز دنیا را اکران کند، نداریم. زمانی، فیلم‌ها روی پرده سینما نمایش داده می‌شدند و مردم برای دیدن دوبله‌های باکیفیت بلیت می‌خریدند، اما امروز این چرخه اقتصادی تقریباً از بین رفته است.

وی افزود: صنعت سینما و هنر زمانی رونق می‌گیرد که حمایت شود. بسیاری از دوبلورهای قدیمی، از جمله آقای والی‌زاده، تأثیر انکارناپذیری داشته‌اند و شاگردان بسیاری پرورش داده‌اند. اما آیا این شاگردان می‌توانند مسیر را ادامه دهند؟ پاسخ مثبت است، اما به یک شرط: اینکه سینمای روز جهان و استانداردهایش در ایران نیز مورد توجه قرار گیرد، که متأسفانه چنین نیست.

این صدای ماندگار عرصه دوبلاژ ادامه داد: شخصی مثل من که ۳۲ سال در این حوزه فعالیت داشته‌ام، شاید تنها ۱۰ بار صدای خودم را روی پرده سینما شنیده‌ام. باقی کارهایم در تلویزیون، ویدیو، یا پلتفرم‌های اینترنتی منتشر شده‌اند. اگر فیلم‌های دوبله‌شده روی پرده سینما نمایش داده شوند، شاید دوبله بتواند به جایگاه پیشین خود بازگردد.

شروین قطعه‌ای همچنین در خصوص ضربه ای که پلتفرم ها به دوبله زده اند اظهار داشت: پلتفرم‌ها به دنبال ارزان‌ترین گزینه‌ها هستند. اگر کسی به نماوا، فیلیمو یا سایر پلتفرم‌ها مراجعه کند و پیشنهاد دوبله یک فیلم را با دستمزد پایین بدهد، بلافاصله موافقت می‌کنند. این نشان می‌دهد که مشکل، نبود استعداد یا کیفیت نیست، بلکه عدم حمایت و سیاست‌گذاری درست در این حوزه است.

وی افزود: مسئله اصلی دوبله امروز، نبود نظارت و کاهش استانداردهای حرفه‌ای است. وقتی که دستمزدها به شدت پایین آمده و تقاضای بازار برای کارهای ارزان افزایش یافته، نتیجه چیزی جز افت کیفیت نخواهد بود. برای مثال، اگر من بخواهم یک فیلم را با استاندارد حرفه‌ای دوبله کنم و هزینه آن را ۵۰ میلیون تومان تعیین کنم، برخی می‌گویند که این رقم خیلی بالاست. اما پلتفرم‌های داخلی حاضرند همان فیلم را با یک‌دهم این هزینه دوبله کنند، بدون توجه به کیفیت کار.

شروین قطعه ای در ادامه با بیان این مطلب که بسیاری از اعضای انجمن گویندگان، که وارثان بزرگان این حرفه مثل آقای والی‌زاده و آقای رضایی هستند، امروز با چالش‌های متعددی مواجه‌اند. تصریح کرد: انجمن دوبله ایران سال ۱۳۴۲ تأسیس شد، اما حالا افراد ناشناسی وارد این حرفه شده‌اند که هیچ استاد و راهنمایی نداشته‌اند، نه خطوط قرمز را می‌شناسند، نه سیاست‌های فرهنگی کشور را درک می‌کنند. در نتیجه، کارهایی تولید می‌شود که استانداردهای حرفه‌ای را ندارد. برای مثال، در برخی از دوبله‌های انیمیشن، دیالوگ‌هایی گفته می‌شود که اصلاً مناسب کودکان نیست.

وی در اعتراض به دوبله های مبتذل اظهار داشت: من سال‌هاست که دوبله تدریس می‌کنم و بارها شنیده‌ام که والدین می‌گویند حاضر نیستند برخی انیمیشن‌های دوبله‌شده را به فرزندانشان نشان دهند. این نشان‌دهنده نبود نظارت کافی بر این حوزه است. وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید ورود کند و اجازه فعالیت به دوبلورهای غیرحرفه‌ای را ندهد.

وی متذکر شد: همان‌طور که هر کسب‌وکاری نیاز به مجوز و شناسنامه دارد، دوبله هم باید یک چارچوب مشخص داشته باشد. اگر کسی بدون مجوز وارد این عرصه شود و بازار را به دست بگیرد، نتیجه آن چیزی جز آسیب به دوبله حرفه‌ای نخواهد بود.

شروین قطعه‌ای در پایان این بخش از گفت و گو خاطرنشان ساخت: امروز اتهام ما این است که چرا دستمزدهای بالایی دریافت می‌کنیم. اما آیا این واقعاً منطقی است؟ با دلاری که به ۹۵ هزار تومان رسیده، دستمزدهای ما در مقایسه با هزینه‌های دیگر صنایع، رقم ناچیزی است. حتی گفتنش هم برای ما سخت است. اما باز هم برخی می‌گویند که هزینه‌های دوبله بالاست و به همین دلیل، به سراغ دوبله‌های ارزان و کم‌کیفیت می‌روند. همین رویکرد باعث شده که دوبله ایران در حال احتضار باشد.